Ngày đăng: 11/06/2024 16:46:23
Tác giả: Thùy Linh
Dịch giả: Thùy Linh
#Languageorigin
#Sociolinguistics
#Languagediversity
Bài viết dành cho các bạn học viên Octo. tham khảo
----------------------------------
MỐI LIÊN HỆ GIỮA NGÔN NGỮ, TƯ DUY VÀ HÀNH VI CỦA CON NGƯỜI
< English below >
Ngôn ngữ, tư duy và hành vi của con người là ba yếu tố gắn kết chặt chẽ với nhau, tác động và ảnh hưởng lẫn nhau trong quá trình phát triển của con người. Mối liên hệ này là một chủ đề nghiên cứu được nhiều nhà ngôn ngữ học, tâm lý học và xã hội học quan tâm.
Ngôn ngữ không chỉ là phương tiện truyền đạt ý tưởng và giao tiếp, mà còn phản ánh cách con người suy nghĩ, cấu trúc tư duy và nhận thức thế giới xung quanh. Mỗi ngôn ngữ có cách thiết lập các khái niệm, phân loại và diễn đạt riêng, từ đó ảnh hưởng đến cách tư duy và nhận thức của người sử dụng. Để minh họa điều này, ta có thể xem xét ví dụ về cách các ngôn ngữ khác nhau phản ánh sự khác nhau trong nhận thức về thời gian.
Ví dụ, trong tiếng Anh, người ta thường nghĩ về thời gian theo hướng trước/sau, như "quá khứ", "hiện tại" và "tương lai". Trong khi đó, trong một số ngôn ngữ bản địa của người Úc, người ta lại nhìn về thời gian theo hướng trước mặt/sau lưng. Điều này phản ánh một sự khác biệt cơ bản trong cách người Anh và người bản địa Úc nhận thức về thời gian.
Hoặc ví dụ về cách các ngôn ngữ phản ánh khác biệt trong phân loại thế giới tự nhiên. Trong tiếng Anh, người ta phân loại động vật theo các nhóm như "thú", "chim", "bò sát"... Nhưng trong một số ngôn ngữ bản địa ở Nam Mỹ, người ta lại phân loại động vật theo các tiêu chí khác như "động vật săn mồi", "động vật ăn cỏ", "động vật bay"...
Tư duy của con người cũng có ảnh hưởng ngược lại đến phát triển và sử dụng ngôn ngữ. Những khái niệm, cách nhìn nhận và phân loại thế giới được định hình trong tư duy sẽ được thể hiện thông qua các phạm trù ngôn ngữ như từ vựng, ngữ pháp, ngữ nghĩa. Khi tư duy thay đổi, ngôn ngữ cũng sẽ thay đổi theo để phù hợp với cách nhìn nhận mới.
Mối liên hệ này còn được thể hiện rõ trong hành vi của con người. Ngôn ngữ không chỉ phản ánh tư duy mà còn định hình và ảnh hưởng đến hành vi. Cách chúng ta sử dụng ngôn ngữ, lựa chọn từ ngữ, cấu trúc câu, giọng điệu... sẽ tác động đến hành vi giao tiếp, ứng xử của bản thân. Ngược lại, hành vi của con người cũng sẽ ảnh hưởng trở lại đến cách sử dụng ngôn ngữ. Ví dụ, khi giao tiếp với cấp trên, chúng ta thường sử dụng ngôn ngữ lịch sự, khiêm tốn hơn so với khi giao tiếp với bạn bè thân thiết.
Ngoài mối liên hệ trực tiếp giữa ngôn ngữ, tư duy và hành vi, các yếu tố xã hội, văn hóa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và điều chỉnh mối quan hệ này. Ngôn ngữ không chỉ phản ánh tư duy cá nhân mà còn chịu ảnh hưởng của những chuẩn mực, giá trị và đặc điểm văn hóa của cộng đồng sử dụng. Ví dụ, trong văn hóa phương Đông, người ta thường sử dụng ngôn ngữ gián tiếp, ẩn dụ và nhấn mạnh vào các mối quan hệ xã hội, trong khi văn hóa phương Tây thường trực tiếp và có thiên hướng cá nhân hơn. Điều này dẫn đến sự khác biệt trong cách tư duy và hành vi giữa người châu Âu và người châu Á.
Đồng thời, sự phát triển của khoa học công nghệ, sự hội nhập và giao lưu quốc tế ngày càng gia tăng cũng tác động mạnh mẽ đến mối liên hệ giữa ngôn ngữ, tư duy và hành vi. Nhiều khái niệm, cách nhìn nhận mới được du nhập và ảnh hưởng đến sự thay đổi về ngôn ngữ, tư duy và hành vi của con người. Ví dụ, sự phổ biến của các công nghệ số, truyền thông xã hội đã làm thay đổi cách chúng ta sử dụng ngôn ngữ (ví dụ: sử dụng từ viết tắt, emoji...), từ đó ảnh hưởng đến cách tư duy và hành vi giao tiếp. Những thay đổi này tiếp tục diễn ra, làm cho mối liên hệ giữa ngôn ngữ, tư duy và hành vi trở nên phức tạp và đa dạng hơn.
Tóm lại, mối liên hệ giữa ngôn ngữ, tư duy và hành vi của con người là một chủ đề phức tạp và đa chiều. Ngôn ngữ không chỉ là công cụ để giao tiếp, mà còn là phương tiện để hình thành và bộc lộ tư duy. Tư duy, một lượt lại, ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận thế giới và đưa ra quyết định. Mối quan hệ này hoạt động như một chu trình liên tục, không ngừng tác động lẫn nhau.
THE CONNECTION BETWEEN LANGUAGE, THINKING, AND HUMAN BEHAVIOR
Human language, thinking, and behavior are three factors that are closely intertwined, impacting and influencing each other in the process of human development. This connection is a topic of study that interests many linguists, psychologists, and sociologists.
Language is not only a means of communicating ideas but also a reflection of how people think, structure their thinking, and perceive the world around them. Each language has its way of establishing concepts, classifications, and expressions, which in turn affects the way users think and perceive. To illustrate this, we can consider the example of how different languages reflect differences in the perception of time.
For example, in English, people often think about time in a forward/backward direction, like "past", "present", and "future". Meanwhile, in some Indigenous Australian languages, people look at time in a forward/backward direction. This reflects a fundamental difference in how British and Indigenous Australians perceive time.
Or an example of how languages reflect differences in the classification of the natural world. In English, people classify animals according to groups such as "animals", "birds", "and reptiles"... But in some Indigenous languages in South America, animals are classified according to other criteria such as "predators", "herbivores", "flying animals"...
Human thinking also has the opposite effect on language development and use. The concepts, the ways of seeing and classifying the world that are shaped by thinking will be expressed through linguistic categories such as vocabulary, grammar, and semantics. When thinking changes, language will also change to suit the new way of seeing.
This connection is also evident in human behavior. Language not only reflects thinking but also shapes and influences behavior. How we use language, word choice, sentence structure, and tone will affect their communication and behavior. Conversely, human behavior will also affect the way language is used. For example, when communicating with superiors, we often use more polite and humble language than with close friends.
The connection between language, thinking, and behavior is influenced not only by direct factors but also by social and cultural factors. Language reflects personal thinking and is also shaped by norms, values, and cultural characteristics. For instance, Eastern culture commonly uses indirect, metaphorical language and values social relationships, while Western culture tends to be more direct and personalized. These differences lead to variations in thinking and behavior between Europeans and Asians.
At the same time, the development of science and technology, the increasing integration, and international exchange also impact the connection between language, thinking, and behavior. Many new concepts and ways of looking are introduced and affect changes in human language, thinking, and behavior. For example, the proliferation of digital technologies and social media has changed how we use language (e.g., abbreviations, emojis, etc.), which in turn affects how we think and communicate. These changes continue to take place, making the connection between language, thinking, and behavior more complex and diverse.
In summary, the link between language, thinking, and human behavior is intricate and multi-faceted. Language serves not only as a way to communicate but also as a method for shaping and conveying thoughts. Thoughts, in turn, shape our perspective of the world and inform our decisions. This interaction operates as an ongoing, perpetual cycle that mutually influences each component.
______________________________________________________
Anh ngữ Octo.
Thông tin liên hệ:
-Fanpage: https://www.facebook.com/hp.octo
-Email: services@octo.vn
-Hotline: 0282 2002244
-Địa chỉ: 45 đường D2A, Khu Manhattan - Vinhomes Grand Park, Tp. Thủ Đức