Tác giả: Thùy Linh 

Dịch giả: Thùy Linh

#Culture

#Art

#History 

----------------------------------

ĐÈN LỒNG HỘI AN - LINH HỒN PHỐ CỔ

Hội An là một trong những thành phố cổ được bảo tồn tốt nhất tại Việt Nam, là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc. Từ kiến trúc cổ kính, văn hóa ẩm thực đến truyền thống thủ công, Hội An là điểm đến không thể bỏ qua đối với những ai yêu thích văn hóa và lịch sử. Vào mỗi dịp đầu năm, thành phố trở nên sống động và rực rỡ hơn bao giờ hết với lễ hội đèn lồng Hội An. Đây là dịp để du khách được tham gia vào các hoạt động văn hóa truyền thống, chiêm ngưỡng những chiếc đèn lồng đẹp mắt và trải nghiệm cuộc sống đời thường của người dân địa phương. 

Lễ hội đèn lồng Hội An cũng được tổ chức vào các dịp lễ khác nhau trong năm, nhưng lễ hội vào tháng Giêng thường là lễ hội lớn nhất và được chờ đợi nhất. Lễ hội thường diễn ra vào dịp Tết Nguyên đán và kéo dài trong khoảng từ 5 đến 10 ngày, bao gồm các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật, triển lãm sản phẩm thủ công mỹ nghệ và cuộc thi Đèn Lồng [1]. Lễ hội Đèn Lồng Hội An diễn ra trong không khí rộn ràng, tưng bừng của Tết và cũng là dịp để người dân địa phương cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc và thịnh vượng. Sự kết hợp giữa không khí rạo rực và vui tươi của lễ hội cùng vẻ đẹp cổ kính của Phố Cổ tạo nên một khung cảnh rực rỡ và lãng mạn, làm cho du khách cảm thấy như đang sống trong một bức tranh cổ đại với những ánh đèn lấp lánh và màu sắc tươi sáng.

1. Nguồn gốc 

Lễ hội đèn lồng Hội An đã tồn tại từ rất lâu trong lịch sử của người dân Phố Cổ, Quảng Nam. Theo một số nguồn, đèn lồng đã xuất hiện tại Hội An từ thế kỷ XVII và XVIII, khi các tàu thuyền từ Trung Quốc, Nhật Bản và các nước châu Âu đến giao thương [2]. Từ đó, đèn lồng trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội và nghi lễ tại Hội An.

Bên cạnh đó, cũng có tài liệu cho rằng Đèn lồng Hội An được cho là xuất xứ từ Trung Quốc, được đưa vào Việt Nam vào thế kỷ XIX thông qua tuyến đường mua bán Hội An - Quảng Châu. Nhiều người cho rằng đèn lồng Hội An có màu sắc đặc trưng, pha trộn giữa văn hóa Trung Quốc và Việt Nam, thể hiện sự đa dạng và độc đáo của văn hóa Hội An.

Dù nguồn gốc của đèn lồng Hội An có thể không rõ ràng, nhưng chắc chắn đèn lồng đã trở thành một biểu tượng văn hóa đặc trưng của thành phố cổ Hội An, là một sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

2. Phong phú các loại đèn lồng

Lồng đèn Hội An được làm thủ công với nhiều kiểu dáng, màu sắc và họa tiết độc đáo, tạo nên một phong cách đặc trưng riêng cho lồng đèn Phố Cổ [3]. Trong đó, có các loại lồng đèn như:

Lồng đèn củ tỏi : được thiết kế theo hình dáng của củ tỏi, một loại rau gia vị phổ biến trong ẩm thực Việt Nam, mang đến cho người ta một cảm giác thân quen và thân thiện. Lồng đèn này thường được treo ở các quán ăn và đường phố, tạo nên một không gian lung linh và ấm áp.

Lồng đèn hình đu đủ: là loại lồng đèn được làm bằng giấy màu cam và xanh lá cây, được thiết kế theo hình dáng của đu đủ, một loại trái cây phổ biến ở miền Trung Việt Nam. Lồng đèn này thường được treo ở các khu chợ và khu vực buôn bán, mang lại không gian vui tươi và sống động.

Lồng đèn hình bánh Ú: được làm bằng giấy màu vàng và thiết kế theo hình dáng của bánh ú, một loại bánh truyền thống ở miền Trung Việt Nam. Lồng đèn này thường được treo ở các quán ăn và khu vực ẩm thực, tạo nên một không gian ấm cúng và thân thiện.

Ngoài ra, lồng đèn Hội An còn được trang trí bằng các họa tiết truyền thống như hoa sen, rồng phượng, chim én, ngôi sao và các hình ảnh tôn giáo. Tất cả đều được làm thủ công bởi các nghệ nhân địa phương, với kỹ thuật tinh xảo và sự tận tâm, tạo nên sự độc đáo và tăng tính thẩm mỹ cho các sản phẩm. 

3. Cách làm 

Cách làm đèn lồng Hội An khá đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế. Về hình thức, đèn lồng được làm bằng giấy, tre và vải lụa, thường có hình dáng và màu sắc đa dạng. 

1. Đầu tiên, các nghệ nhân sẽ chọn loại giấy, tre hoặc vải lụa phù hợp để làm đèn.

2. Sau đó, họ sẽ vẽ hoa văn hoặc các hình ảnh tôn giáo lên bề mặt của giấy hoặc vải lụa.

3. Tiếp theo,  người thợ cắt hoặc xé giấy hoặc vải theo hình dạng đã vẽ để tạo thành các mảnh ghép và dùng keo hoặc băng dính để dán các mảnh ghép lại tạo thành hình dáng của đèn lồng. Người làm đèn lồng cũng có thể sử dụng dây tre hoặc sợi dây để kết nối các mảnh ghép với nhau. 

4. Cuối cùng, các nghệ nhân sẽ đưa đèn vào bên trong và dùng dây tre hoặc sợi dây để treo đèn lồng lên [4]. 

Theo thời gian, nghệ thuật làm đèn lồng tại Hội An trở nên tinh tế và phát triển hơn. Các nghệ nhân địa phương đã phát triển các kỹ thuật và vật liệu mới, và đèn lồng trở nên đa dạng về màu sắc và hoa văn. Ngày nay, đèn lồng Hội An được biết đến với các thiết kế độc đáo và kỹ thuật thủ công tinh xảo, và được coi là một phần quan trọng của di sản văn hóa của thành phố.

Tóm lại, lễ hội Đèn Lồng Hội An không chỉ là một sự kiện văn hóa truyền thống mà còn là dịp để khách du lịch khám phá vẻ đẹp của Hội An. Với không khí rực rỡ và đầy màu sắc, khách du lịch có thể thưởng thức những món ăn đặc trưng của địa phương, tham gia các hoạt động truyền thống và chiêm ngưỡng những bức tranh đèn lồng tuyệt đẹp. Đặc biệt, đây là cơ hội để khám phá và trải nghiệm văn hóa độc đáo của Hội An, cùng với sự thăng hoa của lễ hội đèn lồng.

THE LANTERN FESTIVAL IN HOI AN - THE SOUL OF THE ANCIENT TOWN

Hoi An is one of the best-preserved ancient cities in Vietnam, where many unique cultural values of the people are preserved. Hoi An is a must-visit destination for those who love culture and history, from ancient architecture to culinary culture and traditional handicrafts. The city becomes more lively and colorful every year during the Hoi An Lantern Festival. This is an opportunity for tourists to participate in traditional cultural activities, admire beautiful lanterns, and experience the daily life of the locals.

The Hoi An Lantern Festival is also held on various occasions throughout the year, but the one in January is usually the biggest and most anticipated festival. The festival usually takes place during the Lunar New Year and lasts 5 to 10 days, including folk games, art performances, handicraft exhibitions, and the Lantern Competition [1]. The Hoi An Lantern Festival takes place in the festive atmosphere of the Lunar New Year and is also an opportunity for the locals to pray for a peaceful, happy, and prosperous new year. The combination of the lively and joyful atmosphere of the festival with the ancient beauty of the Old Town creates a vibrant and romantic scenery, making tourists feel like they are living in an ancient painting with sparkling lanterns and bright colors.

1. Origin

The Hoi An Lantern Festival has existed for a long time in the history of the people in the Old Town, Quang Nam. According to some sources, lanterns appeared in Hoi An in the 17th and 18th centuries when ships from China, Japan, and Europe came for trade [2]. From then on, lanterns became an indispensable part of festivals and rituals in Hoi An.

In addition, some documents suggest that the Hoi An Lanterns originated from China and were brought to Vietnam in the 19th century through the Hoi An - Guangzhou trade route. Many people believe that the unique colors of Hoi An Lanterns blend the cultures of China and Vietnam, showcasing the diversity and uniqueness of Hoi An's culture.

Although the origin of Hoi An Lanterns may need to be clarified, they have certainly become a unique cultural icon of the ancient city of Hoi An. This excellent handicraft product has been passed down through generations.

2. Diverse types of lanterns

Hoi An lanterns are handcrafted with unique designs, colors, and patterns, creating a distinctive style for the lanterns of the Old Town [3]. Among them, there are lantern types such as:

Garlic-shaped lanterns: designed in the shape of garlic, a popular herb in Vietnamese cuisine, bringing people a familiar and friendly feeling. These lanterns are often hung in restaurants and streets, creating a sparkling and warm atmosphere.

Papaya-shaped lanterns: it is a type of lantern made of orange and green paper, designed in the shape of papaya, a popular fruit in Central Vietnam. These lanterns are often hung in markets and commercial areas, creating a lively and vibrant space.

Moon cake-shaped lanterns: made of yellow paper and designed like moon cakes, a traditional snack in Central Vietnam. These lanterns are often hung in food areas, creating a cozy and friendly atmosphere.

In addition, Hoi An lanterns are also decorated with traditional patterns such as lotus flowers, phoenixes, swallows, stars, and religious images. All of them are handmade by local artisans with delicate techniques and dedication, creating uniqueness and increasing the aesthetic value of the products.

3. Making Process

Making Hoi An lanterns is relatively simple but requires skill and delicacy. In terms of form, lanterns are made of paper, bamboo, and silk fabric, with diverse shapes and colors:

1. Artisans choose the appropriate paper, bamboo, or silk fabric type to make the lantern.

2. They draw patterns or religious images on the surface of the paper or silk fabric.

3. They cut or tear the paper or fabric into the desired shape to create the puzzle pieces and use glue or tape to stick them together to form the lantern's shape. Lantern makers may also connect the puzzle pieces with bamboo strips or threads.

4. Artisans insert the light bulb inside and hang the lantern with bamboo strips or threads.

Over time, making lanterns in Hoi An has become more refined and developed. Local artisans have developed new techniques and materials, and lanterns have become diverse in colors and patterns. Nowadays, Hoi An lanterns are known for their unique designs and exquisite, handcrafted styles and are considered an essential part of the city's cultural heritage.

In summary, the Hoi An Lantern Festival is not only a traditional cultural event but also an opportunity for tourists to discover the beauty of Hoi An. With a vibrant and colorful atmosphere, tourists can enjoy the local cuisine, participate in traditional activities, and admire the beautiful lantern paintings. It is primarily a chance to explore and experience the unique culture of Hoi An, along with the excitement of the lantern festival.

__________________________________

References:

[1] Trương, V. (2019). Lễ hội đèn lồng Hội An. Tạp chí Du lịch Việt Nam, (101), 18-19

[2] Nguyễn, T. T. H. (2017). Đèn lồng: Biểu tượng văn hóa đặc trưng của Hội An. Tạp chí Du lịch Việt Nam, (79), 15-16.

[3] The Lanterns of Hoi An. (2021). Vietnam Heritage Magazine. Retrieved from https://www.vietnamheritage.com.vn/the-lanterns-of-hoi-an/

[4]  Trần, T. T. (2015). Hội An's lanterns. The Gioi Publishers.

_____________________________

Anh ngữ Octo.

Thông tin liên hệ:

 - Fanpage: https://www.facebook.com/hp.octo

 -Email: services@octo.vn

 -Hotline: 0282 2002244